| * Projekt
Topo_PL_100 Mapa leśnych ludzi |
|
|
| Filozofia wędrowca. Nie wiem, czy to fakt, że
turystyczne przygody z GPS-em rozpoczynałem od niemapowego Summita, czy może rodzaj
uprawianej przeze mnie turystyki pieszej (turystyka wędrownicza)
powodują, że nie przykładam zbyt dużego znacznia do szczegółowości i dokładności
map w odbiorniku GPS. Nie szukam z "GPS-em w ręku" pojedyńczych mogił,
krzyży i innych szczegółów zlokalizowanych na mapach topograficznych 1:25.000 czy
1:10.000. |
Topo_PL_100 była
pierwszą polską mapką z kolorowymi szlakami turystycznymi. |
|
| W
zasadzie - podczas wędrówek po lasach Wielkopolski czy Zachodniego Pomorza wystarczy mi
lokalizacja stacji PKP lub miejsca zaparkowania samochodu. Do tego jakiś ciekawy stawek,
bądź urocza polanka na wzniesieniu morenowym, którą chciałbym odwiedzić podczas
wędrówki. Wszystko to, może być w odbiorniku GPS postaci waypointu. Niekoniecznie
mapy. Dokładność 100m też wystarczy. W końcu PKP czy leśniczówka to nie
szpilka. Oczywiście miło jest widzieć w odbiorniku nie tylko 2-3 waypointy, ale
także jakąś treść topograficzną: stawki, strumienie, granice lasów jakieś
ważniejsze drogi czy pobliskie osady. Wszystko w postaci jakiejś ogólnej mapy
"topo". |
|
Ogólnej, bo szczegółowość mapki na poziomie papierowych map topo 1:50000 (którą
to mapę wraz z kompasem "igiełkowym" i tak zawsze mam ze sobą) nie
jest w odbiorniku potrzebna. Ważne, żeby mapka dawała ogólną orientację
lokalizacyjną. Sama wędrówka w moim wykonaniu, to nie wyszukiwanie optymalnych
ścieżek, które doprowadzą mnie najszybciej do celu. To raczej marsz dokąd oczy
poniosą: gdy podczas wędrówki w lesie coś mnie zaintryguje, to po prostu skręcam i
idę w tamtym kierunku. |
| W
górach natomiast, wędrując np. od schroniska do schroniska, czy ze schroniska na
określony szczyt staram trzymać się szlaków lub tzw. szutrówek, a GPS służy mi
wówczas bardziej jako komputer podróży niż urządzenie nawigacyjne, bo na znakowanym
szlaku czy szutrówce zgubić się nie sposób. |
|
Ewentualne górskie wędrówki "na krechę" - podobnie jak na nizinach -
realizuję "na żywioł" i nie zastanawiam się czy mam skręcić w tę czy
inną ścieżkę. Bardziej interesuje mnie cel i ogólny kierunek wędrówki niż to,
którą konkretną ścieżką czy bezdrożem do tego celu dotrę. |
| Przy takiej filozofii wędrowania nic dziwnego, że w
odbiorniku GPS zdecydowanie bardziej cenię sobie jego outdoorowość i kompas - czyli
możliwość wędrówek "na azymut" w każdych warunkach pogodowych, niż zbyt
szczegółową, "przegadaną" mapę, w której będą wszystkie dukty i
przecinki. |
|
Takie też podejście do turystyki wędrowniczej spowodowało, że po dwóch latach zabaw
w robienie w miarę dokładnych map UMP dojrzałem do zmian i w na przełomie roku
2005/2006 rozpocząłem nowy projekt. |
|
| Filozofia mapy. Projekt TOPO_PL_100 bazuje
na zupełnie innej filozofii niż moje mapy UMP. Moje UMPy Karkonoszy, Tatr czy
Bieszczad to mapy w poważnym stopniu oparte o pomiary w terenie, natomiast zestaw
Topo_100_PL powstaje prawie w 100% w oparciu o dane pochodzące z map papierowych.
Ponieważ - jak wyjaśniłem na wstępie - dla moich potrzeb nie jest mi potrzebna ani
duża dokładność, ani duża szczegółowość map, postawiłem na stare mapy topo
1:100.000. Na bazie tych właśnie map stworzona jest podstawowa warstwa topograficzna
projektu.
Ponadto wykorzystuję
dane z papierowych map turystycznych (przebieg szlaków, lokalizacja schronisk)
oraz dane wektorowe innych autorów - publikujących mapki na MapCenter.
Całość - uzupełniona dobrej jakości warstwicami kreślonymi w górach co 20m, a
na nizinach co 5m. |
Tak powstawał UMP.
Każdy mostek, każdy strumyczek przecinający drogę, każde odejście szlaku było
zaznaczane w odbiorniku. W tym wszystkim zatraciłem jednak gdzieś urok wędrówek,
dlatego w 2006r przestałem się w to bawić. Postawiłem na mapy papierowe - głównie
topo 1:100.000 oraz mapy turystyczne. Niestety coś za coś. Zmiana filozofii tworzenia
map dla Garmina odbywa się kosztem ich jakości. |
|
| Wybrane
obszary mapy będące szczególnie bliskie
mojemu sercu są dokładniejsze i bardziej szczegółowe, bo spora część danych
pochodzi z wykonanej przeze mnie wektoryzacji
map topograficznych 1:50000 lub z map
szczegółowych innych autorów publikujących na MapCenter. |
|
Konsekwencją wykorzystania jako podstawowej bazy - map topograficznych 1:100.000 są
oczywiście poważne błędy lokalizacyjne, sięgające niekiedy 80-90m. Błąd średni
szacuję na ok. 50m. Dla moich potrzeb to błąd do zaakceptowania. Podkłady są
"leciwe": aktualność podkładów to lata "gierkowskie". Zatem mapa
jest też bardzo mocno zdezaktualizowana. Zwłaszcza w terenach zurbanizowanych, co
ogranicza jej zastosowanie do terenów leśnych i górskich. Dlatego nazywam ją: |
| " mapą leśnych ludzi " |
|
| Funkcjonalność mapy w
praktyce. |
| Pierwsze
arkusze mapy sprawdziłem wiosną 2006r na dwóch kilkunastokilometrowych spacerach w
podpoznańskich lasach. Nie trudno odgadnąć, że na obszarach nie uszczegółowionych do
poziomu topo 1:50.000 szedłem ścieżkami, których nie było na mapie. Niemniej -
widoczne w odbiorniku sąsiadujące jeziorka i pobliskie miejscowości oraz okoliczne
większe szutrówki dawały cały czas poczucie "pewności lokalizacyjnej". W
każdym bądź razie mapka prezentowała się w lesie zdecydowanie lepiej niż GPS
Nawigator, o GPMapie nie wspomnę. |
| Puszcza Notecka -
ze swoimi ścieżkami i przecinkami na poziomie szczegółowości map topograficznych
1:50.000 nie wymaga komentarza. To GPS-owa pierwsza liga. |
| Jeden z
arkuszy mapki - Tatry - przeszedł w maju 2006r pierwszy "chrzest" górski.
Szlaki i szutrówki - w większości zweryfikowane - były przekopiowane z mojej mapy UMP
"Tatry" z serii "Turystyka". Natomiast warstwa topograficzna
bazowała na setkach. Nie muszę chyba wyjaśniać, że mapa Topo_100 była zdecydowanie
mniej precyzyjna od mapy "Turystyka" np. w zakresie lokalizacji strumieni.
Strumień przesunięty o 50-60m ustawiony dodatkowo skośnie do szlaku daje czasem błąd
"krzyżówki" ze szlakiem zdecydowanie ponad 100m !! Takie przypadki
były. Ogólnie jednak, mapka prezentowała się przyzwoicie, co - zwłaszcza wobec
jej nowych możliwości graficznych - czyni z niej niezłego konkurenta dla bardziej
dokładnych map z serii "Turystyka". Nic zresztą nie stoi na przeszkodzie, aby
w dobie odbiorników "na kartę" wgrać oba lub nawet 3 zestawy: Turystyka,
Topo_Pl_1oo i Topo_Pl_100_Lite map i na miejscu zadecydować którą mapę używać, a w
terenach zurbanizowanych układ szlaków (Topo_PL_100_Lite) wyświetlać na tle dokładniejszej i bardziej
szczegółowej od mojej mapy komercyjnej lub UMP_Wwa/PL. |
|
Bieszczady - w całości pochodzą z mojego
UMP-a. Na dodatek w Bieszczadach w wersji Topo_100 dokonałem wielu aktualizacji, co
powoduje że obecnie jest to mapa zdecydowanie lepsza niż UMP Bieszczady w serii
Turystyka. |
| We wrześniu 2006 przetestowałem jedną ze słabszych -
w tamtym okresie - mapek zestawu: Worek Raczański o czym napisałem
szerzej w bogato ilustrowanym ARTYKULE Do lektury
artykułu gorąco zachęcam, bo daje on rzeczywiste wyobrażenie o projekcie Topo_100_PL.
Co prawda dziś (grudzień 2006r) znaczne obszary terenów
górskich zostały mocno uszczegółowione, ale mapki mniej szczegółowe nadal stanowią
poważną część projektu. |
| |
| W roku 2006 |
|
|
Na pakiet "Topo_PL_100" składały się dwa zestawy: |
- właściwa mapa "Topo" -
podkład topograficzny:
|
 |
|
- routowalny schemat szlaków
turystycznych:
|
 |
|
|
Łączne wgranie map z obu zestawów dawało routowalną po szlakach turystycznych mapę
"topo" o wyjątkowo czytelnej szacie graficznej. |
|
|
|
|
|
| Rok
2007 .....
przyniósł zmiany w koncepcji mapy. |
|
|
GPMapa 3.o oraz GPS Nawigator - z którymi mój zestaw Topo_PL_Szlaki był w pełni kompatybilny i z którymi - w zamyśle - mapy
szlaków z tego zestawu miały być wykorzystywane w terenach zurbanizowanych, przeszły
już w zasadzie do historii, a coraz bardziej popularne i coraz bardziej szczegółowe -
jeżeli chodzi o siatkę dróg, w tym także tzw. "szutrówek" - mapy (np.
CNE 9.o czy nowa GPMapa) są mapami typu NT, które nie mogą być
wyświetlane razem z innymi mapami. |
|
Ponieważ nadal koncentruję się na mapach regionów leśnych i górskich i nadal
uważam, że w terenach zurbanizowanych należy korzystać z map komercyjnych, w tym np. z
nowych wersji GPMapy, postanowiłem nadać mapce szlaków status "Transparent",
co umożliwia jej wyświetlanie na tle map typu NT. Ten zestaw nosi obecnie nazwę: Topo_PL_100_Lite.
Jednocześnie szlaki w wersji "nie Transparent" po likwidacji niektórych
kategorii dróg oraz po poważnej rewolucji w typach obiektów i układzie warstw
przeniosłem do pakietu podstawowego: Topo_PL_100. |
|
Dzięki czemu, już nie tylko w odbiorniku, ale także w MapSource uzyskujemy w
pełni funkcjonalną mapę turystyczną z możliwoscią automatycznego planowania tras po
siatce szlaków. Teraz możliwe jest przygotowanie tras wygodnie domu - z możliwością
dokonania ich ewentualnej korekty, gdyby okazało się, że wyznaczone automatycznie trasy
nie prowadzą nas tą drogą, którą byliśmy zainteresowani : |
|
|
|
|
|
| Możliwe
jest także zapoznanie się z długością trasy i jej przewyższeniami: |
|
|
|
|
Przeniesienie elementów routowalnych (szlaki)
do mapki zasadniczej spowodowało, że jej maksymalnie szczegółowa warstwa znalazła
się na poziomie zoom=120m, co stoi w sprzeczności z małą dokładnością
lokalizacyjną mapy i zalecanym przeze mnie zoomem 200/300m. Dlatego też, w celu
zapewnienia pełnej szczegółowości mapy, przy zoom=200/300m zalecam zmianę ustawień odbiornika. |
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Rok 2008 ..... "Standard 2008" |
|
|
Arkusze mapy, które opublikuję w roku 2008 jako nowości, będą wykonane wg nieco
ulepszonej koncepcji, którą nazwałem: "Standard 2008". Ponadto arkusze
opublikowane w latach 2006-2007 będą sukcesywnie dostosowywane do tego standardu. |
|
Czym jest "standard 2008"? |
|
Standard 2008 to mapa (nadal przeznaczaona dla piechurów i nadal nie
uszczegółowiana w terenach zurbanizowanych) posiadająca pełen
"turystyczny" routing na następujących elementach liniowych: |
|
- drogi utwardzone
- drogi szutrowe (tzw.
"stokówki")
- wybrane drogi polne i leśne
- wybrane ścieżki nazywane na mapie
"track GPS"
- szlaki turystyczne
|
|
|
Koncepcja stworzenia mapy utrzymanej w takim stylu powstała latem 2007r podczas moich
bieszczadzkich wędrówek, odbywanych w znacznym stopniu po drogach szutrowych. Po
wyjściu "z lasu" na szutrówkę często dostawałem od mojej lepszej połowy
pytanie w stylu: "jak daleko mamy do samochodu (PKSu)?".
Jako miłośnik informacji ETA normalnie używam nawigację typu "krecha". Ale
moja odpowiedź: "w linii prostej 4.5 km" zawsze wywoływała lekkie
zdenerwowanie osoby pytającej. Chciał nie chciał, przełączałem się na jakąś mapę
z routingiem (przeważnie CNE9) i rekalkulowałem trasę
"wg dróg". Problem w tym, że jeżeli trasa częściowo biegła szutrówką, a
częściowo szlakiem turystycznym obliczenie długości trasy na podstawie kalkulacji
"wg dróg" nie było możliwe. Moja mapa nie pozwalała na routing po
szutrówce, natomiast CNE nie zna pojęcia szlaku. Stąd pomysł na routing zarówno po
szlakach jak też po drogach. Teoretycznie ta koncepcja znana jest z moich map z serii
"Turystyka", jednak w Topo_PL_100 zastosowałem pewne zmiany ...... |
|
|
Pełne właściwości standardu 2008 chciałbym zaprezentować na znanym już z
wcześniejszej edycji (zaktualizowanym również pod względem treści)
arkuszu Bieszczad. Mapa poza zmianami związanymi z routingiem posiada zmienioną
organizację leveli, co można zauważyć natychmiast po uruchomieniu MapSource: |
|
|
|
| Właśnie
to warto zapamiętać. Widoczny przy dużym oddaleniu brak dróg "lokalnych" oznacza,
że dany arkusz mapy został wykonany w standardzie 2008, o czym możemy się także
przekonać próbując wyznaczyć trasę po "bez szlakowej" stokówce wzdłuż
Sanu: |
|
|
|
| Użytkownicy
Topo_PL_100, korzystający z rekalkulacji wg dróg, powinni zapamiętać następujące
informacje techniczne: |
|
- Poza szlakami - dane do routingu:
- są wprowadzone niezależnie od
widocznych na mapie dróg, zatem może się zdarzyć, że fioletowa kreska nie pobiegnie
idealnie po drodze.
- posiadają atrybut "NIE dopuszczony ruch pojazdów uprzywilejowanych"
- Na szlakach i ścieżkach oznaczonych
jako "track GPS" - dane do routingu:
- posiadają atrybut "NIE dopuszczony ruch rowerów"
- Poza powyższymi restrykcjami
priorytet wszystkich dróg/szlaków jest jednakowy
|
|
| W konsekwencji tak
przyjętych założeń kalkulacja tras w zależności od ustawień odbiornika będzie
wyglądała następująco: |
|
|
|
 |
"Pieszy"
- typowe ustawienie odbiornika. Kalkulacja odbywa się zarówno po szlakach jak też po
drogach.
Na prawo trasa z Przeł. Wyżniej do
Nasicznego. Optymalnie: po drogach. |
 |
|
|
|
 |
Zmiana
ustawień na "Uprzywilejowany" powoduje zadziałanie restrykcji. Kalkulacja
odbywa się wg schematu: "Tylko po szlakach".
Na prawo: znacznie dłuższa trasa,
ale za to w 100% po szlakach. |
 |
|
|
|
 |
Natomiast
przełączenie odbiornika na "Rower" powoduje kalkulację tras wg schematu
"Unikaj szlaków".
Na prawo: w nieco innym regionie -
odbiornik wyraźnie wybrał trasę dłuższą, ale poza szlakiem. |
 |
|
|
|
 |
Po
przełączeniu na "Pieszy", ta sama trasa wygląda następująco: |
 |
|
|
|
|
|
| A co poza
routingiem? |
| Poza
routingiem popsułem dokładność lokalizacyjną map i wzorem map papierowych - w celu
podniesienia czytelności - odsunąłem w bok o 20-40m szlaki biegnące po drogach: |
|
|
Jak
widać na obu screenshotach - szlaki biegną wyrażnie obok dróg.
Być może
odsunięcie szlaków od dróg powinno być nieco większe, ale i tak w porównaniu do map
wykonanych w latach 2006-2007 standard 2008 prezentuje się czytelniej, zwłaszcza że
znów "namieszałem" w grafice mapy ..... |
|
|
|
|
|
Mapy są zoptymalizowane dla outdoorowych odbiorników Garmina z serii "C" |
| Nieprawidłowy
sposób wyświetlania niektórych typów obiektów wyklucza możliwość ich sensownego wykorzystania na urządzeniach typu PDA (wyjątkiem jest
aplikacja Garmin Mobile XT), w niektórych odbiornikach samochodowych oraz w
czarno białych odbiornikach outdoorowych. |
| Mapa jest
do pobrania w sekcji Download. |
|
UWAGA:
Projekt Topo_PL_100 został wykonany - na potrzeby własne - do
wykorzystania podczas leśnych i górskich wędrówek pieszych. Projekt - jako UMP
/uzupełniająca mapa Polski/ - stanowi uzupełnienie map samochodowych i to wyłącznie
na tych obszarach, gdzie dla piechura - wędrowca informacje topograficzne mają większe
znaczenie niż informacje drogowe. Przy
realizacji projektu Topo_PL_100 wykorzystano następujące źródła:
* Mapy topograficzne 1:100000 i 1:50000
* Numeryczną mapę bazową PIOS
* SRTM CGIAR i DEM_30
* Mapy turystyczne: Compass, Demart, WZKart, Plan, Shocart, Harmanec
* Dane z projektu UMP_PCPL, w szczególności w rejonie Borów Tucholskich
* Dane z MapCenter w tym dane następujących autorów:
- Dariusz Bielecki
- Bogdan Drozd
- Wojtek Dukaczewski
- Damian Gałka
- Michał Kaśkosz
- Jacek Pachniewicz
- Roman Rowiecki
- Krzysztof Świtalski
- Marek Warchala
- Marcin Zdzianicki
* Waypointową bazę miejscowości przygotowaną z wykorzystaniem CNE 9.o
Opracowanie graficzne: Roman Rowiecki, Lech Ratajczak, Piotr Frasunkiewicz
Kompilacja mapy: cgpsmapper (Stanisław Kozicki)
Opracowanie danych wysokościowych: UMP_Edit (KSW)
Mapa nie jest
przeznaczona do powszechnego użytku, a
publikacja mapy ma na celu wyłącznie pokazanie efektów, jakie można uzyskać w
warunkach amatorskich na turystycznych mapach wektorowych przeznaczonych dla odbiorników
firmy Garmin. Autor zwraca uwagę, na wykorzystanie różnych źródeł oraz zastrzega,
że nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek szkody pośrednie i bezpośrednie
wynikłe z ewentualnego używania Topo_PL_100.
|
|
|
| -------------------------------------------- |
| Lech
Ratajczak VI -XII 2006 II 2007 I 2008 |
|
