Dane wektorowe ARC/INFO a GARMIN
   Większość użytkowników odbiorników turystycznych Garmina, prędzej czy później trafia na moją www i widząc jak dobre efekty (przynajmniej pod względem technicznym i wizualnym)  w tworzeniu własnych "mapek" można uzyskać w warunkach amatorskich - zwraca się do mnie po poradę. Często też są zadawane są pytania w stylu: "podsyłam Tobie ciekawe dane wektorowe. Czy mógłbyś rzucić na to okiem i powiedzieć jak z tego zrobić mapkę dla Garmina?"  Zainspirowany takimi pytaniami, szukam rozwiązań. Jeżeli wychodzi z tego coś sensownego to opisuję. Tak też było w tym przypadku.
   Już w październiku 2005r w artykule: DGN - konwersja danych wektorowych WODGiK na format Garmin opisałem w jaki sposób można wykorzystać dane wektorowe w formacie DGN (Microstation). DGN używany jest m.in. przez ODGiK, jednak wiodącym na świecie systemem GIS (Geographic Information System) jest produkt firmy ERDAS:  ARC/INFO.
  
   W tym artykule pokażę - jak w amatorskich warunkach wykorzystać dane wektorowe przygotowane pakietem ARC/INFO. Pokażę to na przykładzie Numerycznej Mapy Bazowej PIOŚ opracowanej na potrzeby ochrony środowiska i sfinansowanej przez NFOŚiGW. Co prawda sama mapa jako mapa poglądowa odpowiadająca mapom w skali 1:100000 pod względem dokładności czy szczegółowości nie może być porównywana z zasobami geodezyjnymi i z punktu widzenia np. samochodowej nawigacji GPS ma zerową wartość, niemniej jednak część informacji - po stosownej obróbce własnej - nadaje się do wykorzystania w zastosowaniach turystycznych. Zresztą nie o konkretną mapę tu chodzi, a raczej o pokazanie co z danymi ARC/INFO można zrobić w warunkach amatorskich. A zatem ......
   Omawiana przeze mnie przykładowa mapa bazowa posiada dane zapisane sa w jedenastu warstwach tematycznych. Z czego 9 warstw stanowi zbiór danych z obiektami geograficznymi, a 2 warstwy mają charakter warstw dodatkowych. Warstwy "obiektowe" to:
  • gr elementy liniowe: granice administracyjne
  • l1 elementy liniowe: drogi, koleje, cieki wodne
  • lz elementy powierzchniowe: lasy, zagajniki, sady, trawy, zarosla itp.
  • mz elementy nazewnictwa
  • p1 elementy punktowe
  • pr elementy powierzchniowe: obszary chronione (parki krajobrazowe)
  • rz elementy powierzchniowe: obszary chronione (parki narodowe)
  • wz elementy powierzchniowe: wody powierzchniowe, bagna
  • zz elementy powierzchniowe: zabudowa
   Jako przykład wziąłem dane dotyczące arkusza: n33-72.  Szczegółowy sposób postępowania pokażę na przykładzie warstwy LZ - zieleń. Do opracowania danych wykorzystamy mój ulubiony (dla zastosowań amatorskich) program GIS  tj. po Global Mapper. Niestety wymagana jest wersja zarejestrowana.
Open -> File, wyszukujemy katalog N33072LZ, a w nim plik ARC. 060.jpg (27956 bytes)
Tu pierwsza niespodzianka. Otrzymujemy informację, że musimy sami zadeklarować dane dotyczące układu mapy. 061.jpg (25118 bytes)
Z załączonej do mapy informacji wynikało, że mapa jest przygotowana w układzie Pułkowo-42.

Parametry układu Pulkowo-42 możemy wprowadzić "ręcznie", albo - najprościej - skorzystać z gotowych wzorców, które wykonałem na własne potrzeby: Pobierz ZIPa.

062.jpg (55386 bytes)
Przykładowy arkusz pochodzi ze strefy "33", zatem wybieramy pulkowo-33 i ....... 063.jpg (29757 bytes)
Oto efekt: 064.jpg (69204 bytes)
Po potwierdzeniu, już bez żadnych problemów wczytuje się plik z danymi. 065.jpg (51465 bytes)
Następnie wykonujemy konwersję danych z układu Pułkowo-42 na "czysty" WGS-84:

Tools --> Configure

066.jpg (57796 bytes)
Opis/parametry układu - podobnie jak w przypadku pulkowa-42/33/ możemy wczytać  z gotowego pliku. Po kliknięciu na "Zastosuj" i "OK" dane zostaną automatycznie przekonwertowane do WGS-84 067.jpg (88922 bytes)
Teraz jeszcze tylko zapis w postaci ESRI shp 068.jpg (123139 bytes)

Ponieważ dane dotyczą pliku LZ (przypominam: lz elementy powierzchniowe) dokonujemy wyłącznie zapisu "powierzchni":

069.jpg (76239 bytes)

   Żegnamy Global Mappera. Sięgamy po mój drugi ulubiony soft: GPS MapEdit. Ponieważ kiedyś w imporcie danych ESRI shp natrafiłem na poważne trudności i ograniczenia zarówno w wersji autorskiej jak też w wersji michus&RafalFitt addons, teraz już bez zbędnych poszukiwań sięgam po sprawdzoną wersję: GPSMapEdit_michus_add
   Tu wykonujemy: File --> Import --> ESRI shape

070.jpg (34049 bytes)

Po wskazaniu naszego pliku wygenerowanego Global Mapperem zostaje on załadowany do MapEdita. Teraz nadchodzi czas zdefiniowania obiektów. Wybieramy zakładkę "field value" a tam pole/atrybut OBIEKT.

071.jpg (82697 bytes)

   Ku naszej radości widzimy pogrupowane już obiekty, zatem sprawa jest znacznie uproszczona. Najważniejsza dla nas informacja: LAS może być zdefiniowana pojedyńczym kliknięciem. Po kliknięciu na "Las" MapEdit rozwija listę obiektów Garmin. Tu - wg własnego uznania - definiujemy jaki TYP obiektu Garmin ma odpowiadać grupie Las. Jak widać - ja wybrałem 0x0014.
<empty> (tu mogą być np. "dziury" czyli polany w lesie) pozostawiamy jako nieznany (Unknown)
   Problem: czy i jak definiować pozostałe obiekty np. zagajniki, zarośla, sady, cmentarze etc (na różnych arkuszach są różne informacje) jest sprawą indywidulaną. W każdym bądź razie wszystkie obiekty, które pozostawimy jako "Unknown" docelowo z naszej mapki znikną.

072.jpg (102203 bytes)

   Teraz pozostaje nam wybór czy chcemy (ptaszek przy Select field for labels), a jeżeli tak to co chcemy zobaczyć w nazwach (etykietach) obiektów. W zasadzie do wyboru mamy zaznaczenie pola OBIEKT (tu dostaniemy nazwy grupy obiektów: np. Droga jednojezdniowa główna) bądź pola OPIS (tu dostaniemy nazwy własne obiektów: np. DUNAJEC). W przypadku terenów zielonych należy albo zrezygnować z "etykiety" albo wybrać pole OBIEKT, a w przypadku obiektów związanych z wodą można albo zrezygnować z nazwy albo postawić na nazwę własną, czyli zaznaczyć pole OPIS. Zwracam jednak uwagę, że nie trzymający żadnego standardu, a na dodatek wewnętrzenie niespójny system kodowania polskich znaków, zresztą różny na różnych arkuszach powoduje bardzo niemiłe efekty końcowe.

073.jpg (134680 bytes)

Pozostaje jeszcze tylko ustalanie parametrów układu współrzędnych,

074.jpg (135489 bytes)

potwierdzenie importu do warstwy "0"

075.jpg (45762 bytes)

i ......... oto efekt:

076.jpg (86149 bytes)

Od razu "na gorąco" usuwamy wszystkie niezdefiniowane obiekty

077.jpg (84794 bytes)

zaznaczając wszystkie poligony Unknown i ..... naciskając DELETE :-)

078.jpg (75427 bytes)

W efekcie otrzymujemy podkład topo z obiektami: las, zagajnik, rzadki las.

079.jpg (81165 bytes)

I tyle ......
   Zwracam uwagę, że podczas importu linii zobaczymy znaczną ilość obiektów, których nie można zdefiniować w sposób logiczny dla Garmina. Są to np: strzałka kierunku cieku, most, stacja kolejowa (oba kreślone linią, a nie jako punkty - POI). Sądzę że import tych elementów nie ma większego sensu. Należy to zostawić jako Unknown, a następnie wyciąć. Dodatkową trudnością może być import nazw/etykiet linii.   Jeżeli pozostawimy nazwy, to oprócz sensownych danych np. nazwy strumienia/rzeczki typu: BYSTRA mogą się pojawić jakieś nietypowe informacje. Ominięcie tego problemu można wykonać poprzez podwójny import. Tzn. najpierw importujemy wyłącznie obiekty "wodne" (resztę zostawiamy jako Unknown) i tu pozostawiamy nazwy, a potem importujemy pozostałe interesujące nas obiekty - już bez nazwy - wodę zostawiając jako Unknown.
   W sumie, zabawa przednia.  Odrębnym zagadnieniem jest przydatność tych danych dla potrzeb GPS. Nie dość, że dane pochodzą z wektoryzacji mało dokładnych i leciwych już setek, to na dodatek wektoryzacja jest wykonana niezby starannie - przynajmniej z punktu widzenia nowoczesnej technologii jaką jest GPS. Sądzę jednak, że wybrane informacje, po ich weryfikacji, poprawkach i przy założeniu informacyjno-poglądowej jakości mapy mogą jednak stanowić ciekawe uzupełnienie własnej mapy.
   Inna rzecz, że celem artylułu nie jest propagowanie takich czy innych rozwiązań w mapkach wykonywanych na użytek własny, ale pokazanie na konkretnym przykładzie jak wykorzystać dane w formacie ARC/INFO.

-------------------

L.R. V 2007r